جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۹
جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۹ به دانشمندانی از کشورهای سوئیس و کانادا که باعث کشف بیش از ۴۰۰۰ سیاره فراخورشیدی در کهکشان راه شیری شدند، اهدا شد.
براساس گزارشهای به دست آمده، جایزه صلح نوبل سال ۲۰۱۹ در زمینه فیزیک به سه دانشمند اخترشناسی و کیهانشناسی از سوئیس و کانادا به نامهای جیمیز پیبلس (James Peebles) کیهانشناس کانادایی-آمریکایی دانشگاه پرینستون، میشل میر (Michel Mayor) و دیدیر کوئلوز (Didier Queliz)، دو تن از اخترشناسان سوئیسی که کاشفان ۴۰۰۰ سیاره فراخورشیدی در کهکشان راه شیری هستند، اهدا شد.
جالب است بدانید اولین جایزه نوبل در سال ۱۹۰۱ به فیزیکدانی آلمانی به نام Wilhelm Conrad Röntgen به پاس کشف اشعه ایکس اهدا گردید.
همچنین از سال ۱۹۰۱ تا سال ۲۰۱۸ این جایزه ۱۱۲ مرتبه به ۲۱۰ برنده اهدا شده است، از بین این برندگان تنها شخصی که دو مرتبه جایزه نوبل فیزیک را در سالهای ۱۹۵۶ و ۱۹۷۲ از آنِ خود کرد John Bardeen، مهندس و فیزیکدان آمریکایی بود.
ممکن است این سئوال در ذهن شما ایجاد شود که برندگان جایزه نوبل تاکنون چه کارهایی انجام دادهاند؟
James Peebles، نظریهپرداز در حوزه کیهانشناسی در سال ۱۹۳۵ متولد شد، و در حال حاضر استاد دانشگاه پرینستون است. وی به پژوهش و بررسی جهان با میلیاردها کهکشان و خوشههای کهکشانی پرداخت و شکلگیری نظریههای او در طی دو دهه انجام گرفت که مسیری جهت درک اولیه انسان از تاریخچه جهان شد. Peebles در سال ۲۰۱۳ مفتخر به دریافت مدال دیراک شد.
جایزه دیراک (Dirac Prize)، نام چهار جایزه برجسته در رشته فیزیک تئوری، شیمی محاسباتی و ریاضیات است که توسط سازمانهای مختلف، به افتخار پروفسور پل دیراک، یکی از بزرگترین فیزیکدانان توری سده بیستم به برندگان آن اهدا میشود. لازم به ذکر است عنوان شود برندگانی که از سوی مرکز بینالمللی فیزیک نظری انتخاب میشوند، سابقه برنده شدن جوایز نوبل، ولف و مدال فیلدز را نداشتهاند.
Michel Mayor در سال ۱۹۴۲ در سوئیس متولد شد و یک فیزیک اخترشناس در دانشگاه ژنو است. علیرغم این که وی در سال ۲۰۰۷ بازنشسته شد ولی کماکان در رصدخانه ژنو به فعالیت خود ادامه میدهد و در سال ۲۰۱۵ مفتخر به دریافت جایزه کیوتو شد.
جایزه کیوتو یک جایزه ژاپنی مشابه جایزه نوبل میباشد که به افراد برتر در زمینه فلسفه، هنر، علوم و فناوری اعطا میگردد، با این تفاوت که منتخبین، از بین افرادی هستند که علاوه بر سرآمد بودن در زمینه کاری خود، دستاوردهایی بشردوستانه نیز در کارنامه فعالیت خود داشته باشند. این جایزه توسط بنیاد ایناموری و از سال ۱۹۸۵ بنیانگذاری شد.
Didier Queliz در سال ۱۹۶۶ در سوئیس متولد شدو سابقه درخشانی در کشف سیاراتی که خارج از منظومه خورشیدی قرار گرفتهاند، دارد. همچنین به فعالیت در گروه فیزیک و اخترشناسی دانشگاه ژنو و آزمایشگاه کاوندیش کمبریج مشغول است.
دلیل انتخاب Peebles برای دریافت جایزه نوبل کشفهای نظری وی در زمینه کیهانشناسیِ فیزیکی بوده است. پژوهشهای نظری وی منجر به کشف این قضیه شده که تنها ۵ درصد از جهان هستی را ماده و انرژی عادی تشکیل دادهاند و ۹۵ درصد باقیمانده متشکل از ماده و انرژی تاریک است. همچنین دو اخترشناس سوئیسی به بررسی کهکشان راه شیری جهت رصد جهانهای ناشناخته پرداختند و پژوهشهای آنها به کشف اولین سیاره فراخورشیدی به دور یک ستاره که همانند خورشید است، ختم شد تا این دانشمندان نیز مشمول دریافت این جایزه شوند. کشف این دو تن در سال ۱۹۹۵ انجام گرفت یعنی سالهایی که افراد، کمتر با سیارههای فراخورشیدی آشنا بودند. سیاره کشف شده توسط آنها در واقع یک غول گازی با اندازهای در حدود سیاره مشتری است که نام آن ۵۱Pegasi b است.
در بیانیه نوبل نیز درباره این کشف آمده است: کشف سیارات فراخورشیدی، انقلابی را در اخترشناسی ایجاد کرده به طوریکه از آن زمان تا به امروز بیش از ۴۰۰۰ سیاره فراخورشیدی در کهکشان راه شیری کشف شده است.
آموزش پروپوزال نویسی
پروپوزال یا همان پیشنهاد طرح پژوهشی، رکن اصلی هر پژوهش بوده و در آن پژوهشگر مسیر و اهداف تحقیق خود را مشخص میسازد؛ به بیان دیگر، پروپوزال طرحی است که پژوهشگر در ذهن دارد و میخواهد آن را عملی کند. پروپوزال نویسی و آشنایی با ساختار آن در دوره کارشناسی ارشد و دکترا امری ضروریست. از این رو، دپارتمان آموزش فن پیپر با کمک اساتید مجرب، آموزشی جامع برای پروپوزال نویسی تدوین نموده است.