اشتباهات آماری رایج و پرتکرار در مقاله ها

روش تحقیق و مقاله نویسی / پنجشنبه ۲۴ مرداد ۱۳۹۸ / ۸ دقیقه مطالعه

پژوهشگران در برخی مقاله‌ها از آزمون‌های آماری استفاده می‌کنند. البته قسمت آماری مقاله در بعضی مواقع همراه با اشکالاتی در بخش‌های روشِ مورد استفاده در پژوهش و تجزیه‌ و تحلیل داده‌های آن است. به گفته برخی داوران و پژوهشگران این بخش‌ها دارای بیشترین تعداد ایرادها و اصلاحات در مقاله‌ها هستند. به‌طوری که مقاله برخی پژوهشگران بدلیل وجود مشکلات اساسی در این دو بخش ریجکت می‌شود. دلیل اهمیت این قسمت از مقاله این است که در شفاف‌سازی نتایج بسیار تاثیرگذار هستند.
اشتباهات-رایج-مقاله‌نویسی
از این رو در این مقاله بر آن شدیم که تعدادی از این اشتباهات را عنوان کنیم.
۱) اشتباهاتی که در طرح تحقیق به وجود می‌آید. به عنوان مثال انتخاب تصادفی بودن یا نبودن داده‎ها، جایگزین کردن داده‌ها در پژوهش‌های آزمایشی و غیره.
۲) اشتباهاتی که در تحلیل داده‌ها رخ می‌دهد. در این مورد می‎توان به استفاده از توابع رگرسیون خطی اشاره کرد که در آن‌ها پیش‌فرض‌های مربوط به این توابع در نظر گرفته نشده باشد و یا گزارش مقدار احتمال یا P-value برای داده‌هایی نوشته شود ولی از تحلیل آماری آن حرفی به میان نیاید.
۳) اشتباهات وسیعی که در بخش تفسیر داده رخ می‌دهد. پژوهشگران زیادی وجود دارند که تمامی بخش‌های آماری مقاله را به درستی انجام می‌دهند اما وقتی نوبت به تفسیر نتایج بدست آمده از بخش آماری می‌رسد با مشکل مواجه می‌شوند. لازم به ذکر است که این اشتباه نسبت به سایر اشتباهات رایج‌تر است.
اشتباهات-رایج-مقاله‌نویسی
۴) عدم شفافیت در نمایش داده‌ها. مقاله‌ها نشان‌دهنده روش‌های آماری استفاده شده در پژوهش، و تحلیلِ داده‌های آماری موجود هستند، با این حال در این قسمت مواردی به وجود می‌آید که شفافیت انتقال پیام مورد نظر در مقاله را با مشکل مواجه می‌کند. همین امر باعث می‌شود برخی پژوهشگران نتوانند برای مقاله‌های خود فرضیه‌های مناسبی بیان کنند.
۵) ضعف در تصمیم‌گیری قبل از جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز مقاله. تصمیم‌گیری برای انجام آزمون‌های آماری باید در مراحل اولیه طرح پژوهشی صورت پذیرد. به‌طور مثال زمانی که پژوهشگر برای تعداد نمونه‌ داده‌های مورد نیاز مقاله تصمیماتی را اتخاذ می‌کند باید برای نوع آزمون آماری که برای آن داده‌ها در طرح پژوهشی در نظر دارد نیز تصمیم‌گیری کند. در حقیقت تصمیمات پژوهشگر در انتخاب نوع داده و آزمون آماری مربوطه، به صورت کاملا کاربردی در نتایج حاصل از کار تاثیر خواهد داشت.
۶) نحوه جمع‌آوری داده‌ها و انتخاب آزمون‌های آماری متناسب. پژوهشگر وقتی برای طراحی پژوهش مورد نظر خود اقدام می‌کند باید ‌به موارد زیادی توجه کند، از جمله این موارد می‌توان به نحوه انجام پژوهش و آزمون آن، تصادفی بودن و زمان لازم برای آزمون اشاره کرد. به طور مثال وقتی پژوهشگر از جامعه آماری بزرگی برای کار خود استفاده می‌کند در اینجا عاملی مانند تصادفی بودنِ داده‌ها باعث از بین رفتن جهت‌گیری‌های احتمالی می‌شود.
اشتباهات-رایج-مقاله‌نویسی
با توجه به توضیحاتی که در رابطه با اشتباهات پرتکرار در مقاله داده شده:
۱) اگر اشتباهات موجود در مقاله مربوط به بخش توصیف و تحلیل داده‌های آماری باشد، به راحتی و در اندک زمان ممکن می‌توان آن را رفع نمود.
۲) اما اگر مشکلات، مربوط به بخش تحلیل‌وتفسیر آماری داده‌ها و بحث‌ونتایج حاصل از مقاله باشد، در این حالت مقاله به تغییراتی اساسی نیاز خواهد داشت. برای رفع مشکلات موجود در بخش پژوهشی مقاله نیز باید آن را به‌طور کلی بازنگری کرد. عموما رفع کامل مشکلات این بخش زمانی انجام می‌گیرد که پژوهش دوباره انجام گیرد.
با این تفاسیر مشکلات مربوط به بخش طرح پژوهشی برای مقاله بسیار جدی بوده به‌طوریکه ممکن است کلیت پژوهش را نیز دچار مشکل ‌کند.



آموزش پروپوزال نویسی

پروپوزال یا همان پیشنهاد طرح پژوهشی، رکن اصلی هر پژوهش بوده و در آن پژوهشگر مسیر و اهداف تحقیق خود را مشخص می‌سازد؛ به بیان دیگر، پروپوزال طرحی است که پژوهشگر در ذهن دارد و می‌خواهد آن را عملی کند. پروپوزال نویسی و آشنایی با ساختار آن در دوره کارشناسی ارشد و دکترا امری ضروریست. از این رو، دپارتمان آموزش فن پیپر با کمک اساتید مجرب، آموزشی جامع برای پروپوزال نویسی تدوین نموده است.

مطالب مرتبط

ضریب تاثیر یا Impact Factor چیست؟

سه شنبه ٢٣ اردیبهشت ۱۳٩٩
۴۱۹۹

ضریب تاثیر در واقع، میانگین تعداد استناد یا citation به مقاله‌های هر مجله در همان سال است که توسط سایر مجله‌ها یا مراجع علمی به آن انجام می‌شود و نشان‌دهنده اعتبار آن، در مقای...

آشنایی با مفاهیم رایج در چاپ مقاله

سه شنبه ١٦ اردیبهشت ۱۳۹۹
۳۵۳۱

طبق تحقیقاتم متوجه شدم که هر پژوهش علمی دارای اصطلاحات خاصِ خود است و مقاله‌ نویسی نیز از این قاعده مستثنی نیست از این رو آشنایی با این مفاهیم و اصطلاحات، برای هر پژوهشگر امری ...

انواع مقالات بر اساس محتوا

پنج شنبه ٢٨ فروردین ۱۳۹۹
۳۶۲۷

مقاله‌نویسی برای اکثر پژوهشگران و دانشجویان کاری با اهمیت است و آن‌ها همواره علاقمندند در زمینه تحصیلی و یا حتی در زمینه کاری مورد علاقه‌شان، به کار مقاله‌نویسی پرداخته و اطلاع...